21 Ιαν 2012

Ζωή, υγεία, 3η ηλικία

Η Ζυράννα Ζατέλη στο τελευταίο βιβλίο της Ηδονή στον Κρόταφο γράφει κάτι που από τότε που το διάβασα το σκέφτομαι συχνά και με έχει προβληματίσει αρκετά.

Κι αυτή η νεόκοπη (;) αντίληψη του να ζούμε σαν άρρωστοι - ν' αποφεύγουμε το ένα, ν' αποφεύγουμε το άλλο - προκειμένου να πεθάνουμε υγιείς, δεν μου φαίνεται να συνάδει και πολύ με την ανθρώπινη φύση. Η πολλή σύνεση καμμιά φορά είναι η άλλη όψη του κινδύνου.

Στο συγκεκριμένο κείμενο μιλά για την αγάπη της για συγκεκριμένη μάρκα τσιγάρων που καπνίζει πολλά χρόνια και τη σχέση της μαζί τους. Το κείμενο γράφτηκε πριν την πλήρη απαγόρευση του καπνίσματος, το 1998 αλλά (όπως τα περισσότερα της) διαβάζεται λες και γράφτηκε χθες.

Σκεφτόμαι λοιπόν αυτή την παράγραφο, το νόημα της και προβληματίζομαι γιατί συνειδητοποιώ πόσο δίκιο έχει. Ανοίξτε ένα περιοδικό, μια ιστοσελίδα, ένα βιβλίο για θέματα υγείας, σε όλα θα δείτε τρόπους να αυξήσουμε τα χρόνια ζωής μας, υγιεινή διατροφή, άσκηση, αποχή από βλαβερές συνήθειες κ.ο.κ. Δε χρειάζεται να σας τα πω βομβαρδιζόμαστε όλοι καθημερινά με αυτά.

Δε λέω ως ένα σημείο καλό και θεμιτό να θες να είσαι υγιής. Όμως σε ποιο σημείο τελειώνει η απλή ενασχόληση και αρχίζει η εμμονή; Πότε κατακυριεύει τη ζωή μας στερόντας μας τις μικρές 'απαγορευμένες' απολαύσεις όλα στο βωμό της αύξησης των χρόνων ζωής; Και ποιος μας λέει ότι το να ζήσουμε πολλά χρόνια ισοδυναμεί με χαρά, ευτυχία και πρέπει να αποτελεί στόχο όλων; 

Οι γιαγιάδες μου έφυγαν απ'τη ζωή στα 90 ο παππούς στα 94 (τον άλλο δεν τον γνώρισα) και τα τελευταία τους χρόνια τους θυμάμαι όλους με τον ένα ή τον άλλο τρόπο να είναι πολύ λυπημένοι που τους ξέχασε ο θάνατος σ'αυτή τη γη. Είχαν χάσει τη ζωή όπως την ήξεραν, είχαν χάσει τα πιο πολλά απ'τα αγαπημένα τους πρόσωπα και τη μεγαλύτερη διάρκεια της μέρας περίμεναν να πεθάνουν. Είναι ζωή αυτή; Ειναι στόχος να θες να είσαι υγιής για να ζήσεις πολλά χρόνια μέχρι να νιώθεις έτσι; 

Έχω δει κι εγώ τους υπεραιωνόβιους και τις υπεραιωνόβιες που δείχνουν τα κανάλια κατά καιρούς και πάντα τους κάνουν να φαίνονται τρισευτυχισμένοι που είναι τόσο μεγάλοι σε ηλικία. Σίγουρα κάποιοι απ'αυτούς είναι ευχαριστημένοι μ'αυτό. Όμως προσέξτε την επόμενη φορά που θα τους δείτε τα μάτια, το βλέμμα αυτών των ανθρώπων και θα δείτε εκεί την αλήθεια, όχι στα λόγια και όχι στα χαμόγελα..

Δε λέω να κάνουμε καταχρήσεις και να μην είμαστε προσεχτικοί. Όμως να κάνουμε ό,τι κάνουμε χωρίς εμμονές και κολλήματα και το κυριότερο χωρίς ενοχές. Το σοφό τραγουδάκι το'χει πει καλύτερα από μένα άλλωστε
Μια ζωή την έχουμε κι αν δε τη γλεντήσουμε
τι θα καταλάβουμε τι θα καζαντήσουμε

Για να μην αρχίσω ν'αναφέρω πολύ πρόσφατα παραδείγματα ατόμων που έκαναν απόλυτα φυσική ζωή, με άσκηση, αποχή απ'όλα όσα θεωρούνται βλαβερά κτλ που για τον ένα ή τον άλλο λόγο (είτε γιατί τους πρόδωσε η καρδιά τους ανεξαρτήτως 'υγιεινής ζωής', είτε λόγω τροχαίου) έχασαν τη ζωή σε πολύ μικρή ηλικία - πολύ πριν προλάβουν να κοντέψουν καν τα γηρατεία. Άραγε αυτοί οι άνθρωποι αν υπήρχε ένας τρόπος να είναι ψηλιασμένοι ότι θα φύγουν τόσο γρήγορα θα έπεφταν τόσο φανατικά στις στερήσεις και τις υγιεινές επιλογές; Ή θα ξέδιναν πιο συχνά; Θα υπέκυπταν στα πάθη τους πιο συχνά;
Τέλος γιατί να φοβόμαστε τόσο πολύ τη λεγόμενη τρίτη ηλικία; Είναι κι αυτή μέρος της ζωής όπως η βρεφική, η παιδική κ.ο.κ. Σαν παιδιά είμαστε απόλυτα εξαρτημένοι στους άλλους. Δεν είναι θέμα επιλογής αλλά θέμα ανάγκης. Αν συμβαίνει το ίδιο προς το τέλος της ζωής γιατί αυτό να'ναι τόσο μαύρη κατάρα που τρέχουμε όλοι να αποφύγουμε πάση θυσία; Και πόσο ρόλο παίζει ο εγωισμός μας σ'αυτό; 

Προσωπικά πιστεύω ότι η κάθε ηλικία έχει τις χαρές και τις λύπες της. Τα αρνητικά και τα θετικά της. Στην τρίτη ηλικία που τόσο τρέμουμε όλοι, μπορώ να δω σαν θετικό το ότι οι πιο πολλοί ξεφορτώνονται τις ανασφάλειες, τις φοβίες και τα άγχη που κουβαλούσαν μια ζωή και ζουν πιο ήρεμα κι απενοχοποιημένα. Μάλιστα κάποια άτομα φιλοσοφούν τη ζωή και βρίσκουν νόημα εκεί που νεότεροι τα έβλεπαν όλα διαφορετικά. 

Μετά οι ηλικιωμένοι έχουν όλο το χρόνο να βγουν απ'το σπίτι, να πάνε για καφέ και να καθίσουν με τις ώρες, να μιλήσουν, να παίξουν, γιατί όχι; να καβγαδίσουν. Οι κουραστικές και ψυχοφθόρες υποχρεώσεις είναι παρελθόν. Όταν τους βλέπω σε καφετέριες να απολαμβάνουν τον ήλιο και τη συντροφιά ο ένας του άλλου δε σας κρύβω ότι τους καμαρώνω και τους χαίρομαι.

12 σχόλια:

  1. Ανώνυμος21/1/12, 6:09 μ.μ.

    Μου άρεσε πολύ ο τρόπος που το έθεσε η Ζυράννα Ζατέλη, "ζούμε σαν άρρωστοι - ν' αποφεύγουμε το ένα, ν' αποφεύγουμε το άλλο - προκειμένου να πεθάνουμε υγιείς". Με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο.
    Όπως το βλέπω, ο κάθε ανθρώπινος οργανισμός αντιδρά διαφορετικά.
    Ο πρόπαππος μου κάπνιζε καθημερινά τσιγάρα και πέθανε στα 92. Άλλοι που προσπαθούν να τρώνε υγιεινά και να αθλούνται καθημερινά από την άλλη μπορεί να πεθάνουν πολύ νεότεροι... όπως λες.
    Δεν είναι μόνο ο βομβαρδισμός περί υγιεινής ζωής μόνο που φταίει αλλά και η προώθηση λανθασμένων προτύπων όπως τα αποστεωμένα μοντέλα κλπ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Είναι φοβερή η Ζυράννα και αγαπώ πολύ τα κείμενα της. Έχει κάτι που δεν έχω βρει σε κανένα άλλο συγγραφέα.
      Όπως τον παππού σου γνωρίζω κι εγώ άτομα που κάπνιζουν μέχρι τα βαθιά γηρατειά και δεν παθαίνουν τίποτα. Σιγουρα το τσιγάρο είναι βλαβερό αλλά πιστεύω όχι από μόνο του αλλά σε συνάρτηση με άλλες επιβαρυντικές συνιστώσες, π.χ. κληρονομικότητα.
      Τα λανθασμένα πρότυπα φταίνε όντως για πολλά στη σημερινή κοινωνία. Νομίζω το καλύτερο που μπορεί ο καθένας είναι να έχει πρότυπο τον εαυτό του και τα άτομα που αγαπά.

      Διαγραφή
  2. Kοριτσάκι μου σου μιλάει μια εκπρόσωπος της τρίτης ηλικίας....
    Οχι μόνο θα συμφωνήσω αλλά θα τα πω εκ των έσω!
    Κόψε, κόψε δεν θα μείνει ούτε.. φράντζα!
    Ο Μπαζαίος ένας δημοσιογράφος της εποχής μου που ασχολήθηκε με το θέμα της διατροφής
    εκδίδοντας βιβλία, προσπαθώντας να μυήσει τον κόσμο, πέθανε νέος...
    Εχουμε όλο το χρόνο που μας έλειψε στη διάθεση μας!
    Μπορούμε να διαβάσουμε.. να δούμε τις φίλες.. να πάμε θέατρο ή σινεμά όποια μέρα μας αρέσει!

    Βάλε ένα καφεδάκι.. φέρνω τα τσιγάρα και έρχομαι για.. κουτσομπολιό!

    Πολλά φιλιά και αγάπη!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αντιγονάκι μου το πολύ το κόψιμο δεν έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Αυτός ο Μπαζαίος έβαλε τα θεμέλια ε; Και έφυγε και νωρίς.. τι να πεις. Έκανε ζημιά κι αν δεν ήταν αυτός είμαι σίγουρη θα'ταν κάποιος άλλος..
      Τι όμορφα που τα λες, περνάτε τον χρόνο σας όπως θα θέλαμε κι εμείς και δεν προφταίνουμε :)
      Το καφεδάκι είναι στη φωτιά μην αργείς ;)
      Φιλάκια γλυκάαααα!

      Διαγραφή
  3. Πολύ σωστά, συμφωνώ απόλυτα!!! Όταν έχουμε πρόβλημα υγείας, καρδιάς, διαβήτη πρέπει να προσέχουμε για τα παρατράγουδα ιδιαίτερα του διαβήτη. Αλλά χωρίς λόγο δεν το δικαιολογώ, έχω τον σύζυγο ετσι, όμως δεν του έχω επιτρέψει να με επηρεάσει. Η μάνα μου μια φορά με έκανε, η ζωή είναι μικρή και δεν θέλω να φύγω μετανιωμένη για όλα αυτά που έχασα .....

    Πολλά φιλάκια!

    ΥΓ. Για HeatJo, τα τσιγάρα που κάπνιζαν οι παλαιοί ήταν αγνά, ούτε καν συγκρίνονται με τα σημερινά χημικά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Εύη μου συμφωνούμε :)
      Αυτό που λες είναι πάρα πολύ σημαντικό, κανείς δε μετάνιωσε για πράγματα που έχει κάνει όσο για όσα απέφυγε..
      Φιλάκια!!

      Διαγραφή
  4. Αχ η Ζυράννα... Μου αρέσουν τόσο τα βιβλία της... θαυμάζω το πάθος της... Για τις απαγορεύσεις θα συμφωνήσω μαζί σου... Είναι όλα υπερβολικά.. η κάθε φάση έχει την χάρη της στην ζωή μας...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Η Ζυράννα είναι δώρο στην ελληνική λογοτεχνία και είμαστε τυχεροί που μπορούμε να διάβαζουμε τα κείμενα της στο πρωτότυπο.
      Κάθε φάση έχει τη χάρη της όπως ακριβώς τα λες.

      Διαγραφή
  5. Ανώνυμος23/1/12, 4:42 μ.μ.

    Αχ αυτές οι ... απαγορεύσεις ... Πόσο κακό μπορεί να κάνουν κάποτε , όταν γίνουν εμμονές και βγάζουμε έξω τον "ανθρώπινο" παράγοντα ...
    Ας ξαναθυμηθούμε αυτό :
    http://silia.wordpress.com/2009/06/20 (ΑΜΑΡΤΗΜΑ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑ Άννα Σίλια)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σίλια μου συγκλονιστικό το κείμενο σου για τον πατέρα σου. Η τιμωρία δε σου άξιζε νομίζω γιατί ό,τι έκανες στον πατέρα σου ήταν από αγάπη... για κανένα άλλο λόγο.
      Φιλιά!

      Διαγραφή
  6. Και οι δικές μου γιαγιάδες βρέθηκαν στα 90 τους
    φυλακισμένες μέσα σε ερείπια σώματα.
    Ψυχές 18χρονες μέσα σε 90χρονα σώματα.
    Μαρτύριο!
    Τώρα... αν υπάρχουν και μερικοί που απολαμβάνουν
    τη λεγόμενη 'τρίτη ηλικία', αυτοί (προσωπική μου άποψη)
    είναι η μειοψηφία. Οι περισσότεροι (τουλάχιστον στη χώρα μας)
    καταπίνουν χούφτες χάπια κάθε μέρα χωρίς να υπάρχει έστω και ένα
    μέρος του σώματός τους που να λειτουργεί σωστά.
    Well, thanks but no thanks...
    Προσέχουμε μέσα σε λογικά όρια.
    Άλλωστε, όλοι αυτοί οι 'καλοθελητές' στις τηλεοράσεις και στα
    περιοδικά, το τελευταίο πράγμα που τους νοιάζει είναι η υγεία μας.
    Την τσέπη τους κοιτάνε.

    Φιλιά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ω ναι τα "υγιεινά" προιόντα άλλωστε αν κοιτάξεις τη σύνθεση τους στο κουτί που είναι πλέον υποχρεωμένοι να αναγράφουν είναι φορτωμένα με ζάχαρη ή αλάτι. Την τσέπη τους κοιτάνε και σίγουρα μόλις μπει η "υγιεινή" ταμπέλα σε ένα προιόν την εποχή μας σίγουρα πουλάει πιο εύκολα και γρήγορα.
      Όσο για την απόλαυση κάθε ηλικίας πιστεύω μπορεί να την πετύχει καθένας που είναι σε καλή κατάσταση η υγεία του.. αλλά πολύ δύσκολα στα 90+
      Φιλάκια!!

      Διαγραφή

Πες κάτι, ή μάλλον γράψε αυτό που σκέφτεσαι! :)

Mi manchi

Μου λείπεις τόσο πολύ, τόσο απερίγραπτα, αφάνταστα, αδιάκοπα, ασταμάτητα, που δεν υπάρχουν λόγια να περιγράψουν πόσο.  Κι όσο κι αν κρατιέμα...